Hành trình Đại sứ nước: Khảo sát tại bản Chum Nưa, xã Mường Chiêng, huyện Đà Bắc, tỉnh Hoà Bình

Đại sứ Nước – Mang nước sạch về cho người dân bản Chum Nưa, xã Mường Chiêng, huyện Đà Bắc, tỉnh Hoà Bình 

Xóm Chum Nưa là một trong những xóm đặc biệt khó khăn của xã Mường Chiềng, huyện Đà Bắc, tỉnh Hoà Bình. Hiện nay xóm có 134 hộ với 563 nhân khẩu (trong đó có 280 nữ, 143 trẻ em và người DTTS (Tày) chiếm 90%). Đặc biệt, số hộ nghèo và cận nghèo của xóm có tỉ lệ rất cao (62 hộ nghèo – chiếm 46,2% và 34 hộ cận nghèo – chiếm 25,3%). 

Hệ thống cung cấp nước tại bản Chum Nưa được nhà nước đầu tư xây dựng từ năm 2009. Thời gian đầu, sau khi xây dựng toàn bộ người dân trong bản đều có đầy đủ nước sạch để dùng. Tuy nhiên, sau nhiều năm mưa bão thiên tai công trình dần xuống cấp và không còn đủ cung cấp nước cho người dân trong bản. Hiện tại, công trình đã gần như xuống cấp toàn bộ các hạng mục: ống dẫn nước nhiều đoạn bị gãy, dập không còn khả năng lưu thông nước đẩy đủ, các bể chước nứa nứt nẻ, rò rỉ… gây ô nhiễm nguồn nước và môi trường xung quanh.  

Người dân trong bản cũng đã nhiều lần đề xuấtcác cơ quan chức năng và UBND xã thực hiện sửa chữa công trình nhưng chưa thể bố trí nguồn lực do ngân sách hạn hẹp. Bên cạnh đó điều kiện kinh tế của người dân bản Chum Nưa còn nhiều khó khăn nên không có khả năng đóng góp để sửa chữa, nâng cấp lại công trình. Chính vì vậy người dân phải tự khắc phục bằng cách dẫn nước từ các khe suối nhỏ hoặc sử dụng giếng khoan. Tuy nhiên các nguồn nước từ những khe suối và giếng khoan đều không đảm bảo vệ sinh do quá trình sản xuất và địa chất có đá vôi tại khu dân cư. Việc sử dụng nguồn nước này trong  thời gian dài đã khiến cho cuộc sống của người dân bản Chum Nưa gặp nhiều khó khăn, nhiều người dân và đặc biệt là trẻ em đã mắc phải các căn bệnh về da, mắt và đường tiêu hoá. Theo số liệu của trạm y tế và UBND xã Mường Chiềng cung cấp thì trung bình hàng năm xã có 20% số trẻ em mắc các bệnh về mắt hột, ngoài da và nhiễm khuẩn đường tiêu hoá. 

Bên cạnh đó, nếu công trình không được sửa chữa và khắc phục kịp thời thì sẽ có nguy cơ không thể khôi phục. Người dân nơi đây sẽ còn gặp nhiều khó khăn hơn nữa. 

Chương trình Đại sứ Nước – Nước sạch về bản Chum Nưa  

Từ năm 2019, Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững (MSD) và các đối tác triển khai chương trình “Đại sứ nước”. Với thông điệp “Nguồn nước trong lành – Quanh năm khoẻ mạnh”, chương trình mong muốn mang tới nguồn nước sạch, đảm bảo vệ sinh cho trẻ em và người dân tại các khu vực miền núi, nông thôn Việt Nam. Để nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân bản Chum Nưa, chúng tôi phối hợp cùng Trung tâm Nghiên cứu Sáng kiến phát triển cộng đồng (RIC) đưa ra phương án Sửa chữa và nâng cấp công trình nước sinh hoạt cho người dân bản Chum Nưa, xã Mường Chiềng, huyện Đà Bắc, tỉnh Hoà Bình với quy mô: 

• Xây dựng bể lọc nước đầu nguồn (dài 2.5m, rộng 2.5m, cao 1.5m) bằng đá hộc, xi măng cốt thép mác 200. 
• Lắp mới tuyến đường ống dẫn nước 700m bằng ống nhựa HPDE phi 60 và 400m ống nhựa HPDE phi 32 
• Nâng cấp 03 bể chứa nước tại khu dân cư: xử lý các điểm nứt nẻ, rò rỉ, thay các van và vòi điều tiết nước và phân chia nước về các hộ gia đình 

Công trình sau khi xây dựng sẽ được tổ cộng đồng tự quản của bản Chum Nưa quản lý, vận hành, xây dựng quy chế sử dụng bền vững. Việc xây dưng công trình sẽ giúp người dân trong thôn có ý thức bảo vệ rừng đầu nguồn, tiết kiệm nguồn nước. Người dân được tự quản thực hiện giúp họ là chủ thể, có trách nhiệm trong bảo vệ công trình,giúp công trình bền vững hơn 

Để làm được điều này, hiện nay chúng tôi đã huy động từ cộng đồng địa phương (bằng tiền mặt, công và hiện vật) tương đương với số tiền 35.000.000 đồng. Chúng tôi mong muốn có thể gây quỹ thêm 200.000.000 đồng trên Trái tim Momo để có thể thực hiện công trình này.  

Dựa trên kinh nghiệm của MSD và RIC, chúng tôi tin tưởng rằng dự án sẽ được thực hiện thành công và hiệu quả nếu có sự chung tay đóng góp của cả cộng đồng. Vì vậy, chúng tôi mong muốn mời người dùng Ví MoMo – các bạn yêu Heo đất Thích từ thiện hãy trở thành những đại sứ nước, đồng hành cùng chúng tôi mang nước sạch về bản Chùm Nưa cũng là mang lại cuộc sống khoẻ mạnh cho người dân. Mọi sự đóng góp, dù nhỏ bé, đều vô cùng đáng quý!