Hà Nội, ngày 23.04.2021 – Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững (MSD) phối hợp với Hội Bảo vệ Quyền Trẻ em Việt Nam (VACR) tổ chức sự kiện Tổng kết chiến dịch “Con an toàn, cha mẹ ở ngay đây" và Toạ đàm trực tuyến “Xâm hại tình dục trẻ em: Đương đầu hay thoả hiệp?”. Sự kiện nằm trong khuôn khổ Dự án “Hỗ trợ tiếp cận tư pháp cho trẻ em bị xâm hại tình dục tại Hà Nội" được hỗ trợ tài chính bởi Quỹ thúc đẩy sáng kiến tư pháp (JIFF) – một hợp phần của dự án ODA “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam – EU JULE" do Liên minh Châu Âu tài trợ.
Trong những ngày gần đây, dư luận và xã hội không khỏi bàng hoàng, phẫn nộ và đau xót khi liên tiếp xảy ra những vụ việc xâm hại tình dục trẻ em tại Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Thuận, An Giang, Dăk Nông, v.v. với diễn biến phức tạp, nghiêm trọng và trong đó có một số vụ nạn nhân còn rất nhỏ tuổi, để lại hậu quả vô cùng thương tâm. Đặc biệt đáng lưu ý, kẻ thủ ác lại không ai khác đều là những người có quan hệ thân thiết, hàng xóm, cha dượng, chủ nhà của trẻ, những người thân của trẻ.
Nhằm cung cấp thông tin và nâng cao nhận thức cộng đồng, đặc biệt là cho cha mẹ, người chăm sóc trẻ, nhà trường và xã hội về phòng chống xâm hại tình dục trẻ em; hỗ trợ y tế, pháp lý khi phát hiện trẻ bị xâm hại tình dục, trong giai đoạn từ 25.03 – 25.04.2021, Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững (MSD) phối hợp với Hội Bảo vệ Quyền Trẻ em Việt Nam (VACR) đã thực hiện Chiến dịch “Con an toàn – Cha mẹ ở ngay đây” trong khuôn khổ dự án “Hỗ trợ tiếp cận tư pháp cho trẻ bị xâm hại tình dục tại Hà Nội”.
Toạ đàm “Xâm hại tình dục trẻ em: Đương đầu hay thoả hiệp?” là sự kiện tổng kết các hoạt động cũng như kết quả của chiến dịch, được phát sóng trực tiếp trên fanpage MSD Vietnam, Lan toả yêu thương và Hội Bảo vệ Quyền Trẻ em Việt Nam.
Buổi toạ đàm có sự tham gia của các diễn giả: Bà Ninh Thị Hồng – Phó chủ tịch Hội Bảo vệ Quyền Trẻ em Việt Nam; Bà Nguyễn Phương Linh – Viện trưởng MSD; Luật sự Đặng Văn Cường – Đoàn Luật sư TP. Hà Nội và bà Nguyễn Khánh Linh – Cán bộ Ngôi nhà bình yên
Tại buổi toạ đàm, các diễn giả đã cùng nhau trao đổi, chia sẻ về thực trạng trẻ em bị xâm hại tình dục trong thời gian gần đây; quy trình tố tụng, thu thập chứng cứ trong quá trình điều tra các vụ án bị xâm hại tình dục trẻ em cũng như cách thức để hỗ trợ tâm lý cho trẻ không may trở thành nạn nhân của xâm hại tình dục.
Bà Ninh Thị Hồng – Phó chủ tịch Hội Bảo vệ Quyền Trẻ em chia sẻ: “Ai cũng có vai trò trong việc bảo vệ trẻ em khỏi xâm hại trẻ em, trong đó gia đình đóng vai trò quan trọng nhất, là lá chắn bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ. Các vụ việc gần đây cho ta thấy người thân quen cũng có thể là thủ phạm xâm hại tình dục trẻ em, do đó, cha mẹ phải luôn tin tưởng, đồng hành cùng con trẻ, tìm hiểu tâm lý của con, hàng ngày hỏi chuyện con khoảng 15’ cũng có thể biết được con có thể gặp các rủi ro nào. Đặc biệt, hãy hướng dẫn con trẻ và để con biết rằng cơ thể con bất khả xâm phạm, kể cả người thân nếu con không muốn, và nếu có vấn đề gì hãy kể ngay với những người mà con tin tưởng…. Nếu chẳng may con em mình bị xâm hại tình dục, chúng ta cũng không thể thoả hiệp mà phải đương đầu, phải trình báo để các cơ quan chức năng vào cuộc bắt kẻ thủ ác, đó cũng là cách bảo vệ con mình và cũng bảo vệ để không có trẻ em nào khác nữa bị xâm hại tình dục”.
(Bà Ninh Thị Hồng – Phó chủ tịch Hội Bảo vệ Quyền Trẻ em Việt Nam)
Có một thực trạng đang diễn ra phổ biến là tuy rất nhiều vụ việc đã được trình báo và tố tụng, nhưng sau đó lại có xu hướng chìm đi hoặc kéo dài, khiến cho gia đình và nạn nhân cảm thấy nản chí và không muốn tiếp tục. Chia sẻ về vấn đề này, luật sự Đặng Văn Cường nói: “Đối với trường hợp những sự việc kéo dài, nguyên nhân chủ yếu là do trình báo chậm trễ. Nếu không trình báo sớm thì việc thu thập chứng cứ rất khó khăn. Một số trường hợp gia đình không phối hợp trong quá trình điều tra vì họ không đủ tin tưởng để hợp tác và cũng có thể do họ bị đe doạ không được khai báo, trình báo, hoặc nạn nhân có thể có những thay đổi tâm lý, không muốn hợp tác điều tra. Nhưng nếu im lặng, nạn nhân có thể tiếp tục bị xâm hại. Bên cạnh đó, trách nhiệm của người tố tụng cũng phải nâng cao hơn nữa thì mới có thể hỗ trợ tốt nhất cho trẻ em sau khi bị xâm hại.”
(Luật sư Đặng Văn Cường – Đoàn luật sư TP. Hà Nội)
Chia sẻ về kinh nghiệm thực tế khi trực tiếp hỗ trợ nạn nhân bị xâm hại tình dục, bà Nguyễn Khánh Linh – Cán bộ Ngôi nhà bình yên chia sẻ: “Những vụ việc của các nạn nhân đến với Ngôi nhà bình yên đa phần đã xảy ra rất lâu mà không được trình báo. Các nạn nhân gặp rất nhiều vấn đề về tâm lý, đồng thời việc trả lời nhiều lần những câu hỏi trong quá trình điều tra dẫn đến việc tái sang chấn đối với nạn nhân. Có những nạn nhân mất đến 6 tháng mới bình ổn trở lại , tuy nhiên họ lại không trở về nhà mà tiếp tục ở lại những tổ chức cộng đông hoặc mái ấm để hoà nhập. Cũng có những trường hợp, sau thời gian dài điều tra, gia đình lại đổ lỗi cho nạn nhân. Việc theo đuổi tìm lại công bằng cho con, em mình đôi khi khiến nạn nhân bị bỏ quên với những tổn thương tâm lý.”
(Bà Nguyễn Khánh Linh – Cán bộ Ngôi nhà bình yên)
Bà Linh cũng chia sẻ thêm: “Việc truyền thông để giáo dục và nâng cao nhận thức cho bố mẹ, người chăm sóc trẻ là rất quan trọng. Tuy Ngôi nhà bình yên đã hỗ trợ rất nhiều trường hợp trong 14 năm qua nhưng so với con số thực tế cần được sự rợ giúp thì thành quả vẫn còn vô cùng khiêm tốn”.
Toạ đàm đã nhận được rất nhiều tương tác và lời nhắn tích cực từ khán giả xem trực tiếp cũng như khán giả theo dõi qua livestream. Đặc biệt, các diễn giả cũng thảo luận và trả lời rất cụ thể về những câu hỏi, thắc mắc của khán giả xoay quanh các vấn đề xoay quanh cách thức tố giác tội phạm, hành lang pháp lý hỗ trợ nạn nhân là trẻ em bị xâm hại tình dục; quy trình thu thập chứng cứ và tố tụng cho cả trẻ em trai và trẻ em gái; các hình phạt và cách ngăn ngừa tội phạm ấu dâm; vai trò của gia đình, nhà trường và thầy cô trong việc bảo vệ học sinh khỏi xâm hại tình dục; định kiến giới trong xâm hại tình dục trẻ em;…
Tổng kết toạ đàm và cũng tổng kết chiến dịch truyền thông “Con an toàn cha mẹ ở ngay đây", bà Nguyễn Phương Linh – Viện trưởng MSD chia sẻ: “Tổng kết chiến dịch truyền thông “Con an toàn – cha mẹ ở ngay đây" đã có các kết quả ấn tượng với các sản phẩm cẩm nang, phim hoạt hình thân thiện để giáo dục hỗ trợ cho cha mẹ và trẻ em tìm hiểu về phòng chống xâm hại trẻ em và hỗ trợ trẻ em khỏi xâm hại tình dục. Trong suốt 1 tháng, các bài tin tức, bài chia sẻ, các sự kiện truyền thông cả trực tuyến và trực tiếp cũng diễn ra liên tiếp tại Trung tâm Hà Nội, Chương Mỹ, Ba Vì, Đông Anh, v.v. với các kết quả vô cùng ấn tượng khi có tới gần 300 người tham dự trực tiếp, và tới nay có hơn 30,000 lượt tiếp cận trực tuyến (organic) trên hai trang Facebook MSD Việt Nam và Lan toả yêu thương. Chúng tôi vui mừng vì số lượng người tham gia đông đảo trong chiến dịch, điều này thể hiện sự quan tâm của cộng đồng trong việc chung tay bảo vệ trẻ em khỏi xâm hại tình dục trẻ em. Ngoài giáo dục truyền thông phòng ngừa, trong chiến dịch lần này chúng tôi cũng nhấn mạnh vào việc thúc đẩy tiếp cận tư pháp thân thiện cho trẻ em và gia đình là nạn nhân của xâm hại tình dục.
Hành trình để bảo vệ trẻ em khỏi xâm hại tình dục, và cả hành trình đi tìm công lý cho nạn nhân trẻ em có thể gian nan, vất vả, nhưng đó là một sứ mệnh, một hành trình đúng đắn để theo đuổi. Chúng ta tin rằng, từng bước một nhưng không chậm rãi, mà nhanh nhẹn, dứt khoát, chúng ta không thoả hiệp mà hãy đương đầu để bảo vệ trẻ em khỏi xâm hại tìn dục, giúp cho các em có một môi trường an toàn để phát triển lành mạnh. Dù chỉ còn 1 trẻ em bị bạo lực, xâm hại, tức là chúng ta còn có việc phải làm.”
(Bà Nguyễn Phương Linh – Viện trưởng MSD)
Xem lại chương trình tại đây:
https://www.facebook.com/lantoayeuthuongmsd/videos/149072347153725.
———————–
Về Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững
Là một tổ chức phi chính phủ Việt Nam, MSD nỗ lực hành động vì một môi trường phát triển thuận lợi cho sự phát triển của khối các tổ chức xã hội và thúc đẩy việc thực hiện quyền của các nhóm cộng đồng bị lề hoá và dễ bị tổn thương, đặc biệt là nhóm trẻ em, thanh niên, phụ nữ và người khuyết tật. Chương trình Gia đình Việt của MSD tập trung vào các nỗ lực hỗ trợ quyền của trẻ em và gia đình về Giáo dục Quyền trẻ em, Quản trị quyền trẻ em, Giáo dục công dân toàn cầu, Công dân số, đại sứ bảo vệ môi trường Bảo vệ trẻ em khỏi bạo lực, xâm hại, Thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em và thanh niên, v.v
——————————
Liên hệ truyền thông
(Ms) Chu Thu Hà – Cán bộ Điều phối Sự kiện và Truyền thông
Email: event.manager@msdvietnam.org
Điện thoại: 024 62769056 – 0852577220
Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển Bền vững (MSD)
Địa chỉ: Tầng 6, Số 15 Yên Lãng, Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội
Website: www.msdvietnam.org
Fanpage: https://www.facebook.com/www.msdvietnam.org